Een tennisarm of tenniselleboog, bekend onder de Latijnse naam epicondylitis lateralis, is een veelvoorkomende aandoening van de onderarm en wordt vaak veroorzaakt door overbelasting. Het bottige uitsteeksel 
die we aan de buitenkant van de elleboog kunnen voelen, de laterale epicondyl, is de aanhechtingsplaats van de strekspieren van de pols.
Door de toevoeging -itis lijkt het dat het hier om een ontsteking van de epicondyl gaat, echter worden er geen ontstekingscellen gevonden bij bloedonderzoek.
Een tennisarm geeft in de eerste fase toch exact dezelfde symptomen, namelijk zwelling, warmte, pijn en beperking in bewegen. Dezelfde klachten komen ook aan de binnenzijde van de elleboog voor. In dat geval is de mediale epicondyl aangedaan en heet het een epicondylitis medialis. Ook wel werperselleboog genoemd.
Afspraak maken Contact opnemen
Hoewel de naam anders doet vermoeden hoeft de klacht dus niet veroorzaakt te zijn door het tennissen. Dit is maar bij 1 op de 20 mensen het geval. Veel vaker horen we dat de aanleiding tot klachten ligt bij repeterende bewegingen zoals knijpen, wringen, hameren, schrijven etc. Bewegingen dus waarbij de polsstrekkers in actie zijn.
De pijn treedt meestal op gedurende of na het veelvuldig maken van deze bewegingen. Naast de lokale overbelasting zijn er meer oorzaken mogelijk. Zo kunnen slecht bewegende nekwervels en schoudergewrichten, maar ook een slechte houding een rol spelen in het ontstaan van een tenniselleboog.
Wanneer de klachten wel (mede) door het tennissen zijn ontstaan, is het raadzaam om eens naar het racket en de tennistechniek te laten kijken. Mogelijk is het materiaal niet optimaal; te strak bespand, te dikke of te dunne greep of een beperkte trillingsgeleiding. Qua techniek en warming-up kan je fysiotherapeut(e) met je meedenken en je gerichte (rek)oefeningen laten zien.
Er zijn meer aandoeningen die een pijnlijke elleboog geven: de verschijnselen lijken precies hetzelfde, maar de oorzaak is heel anders. Niet zelden wordt gedacht aan een tennisarm terwijl er een andere diagnose of een combinatie van oorzaken is.
De uitstralende pijn vanuit de nek of de bovenrug hadden we eerder al benoemd. Dit kan met lichamelijk onderzoek onderzocht worden.
Ook kunnen er minder voorkomende oorzaken zijn, zoals:
De manier waarop de klachten zijn gekomen en de momenten waarop de pijn te voelen is, geeft vaak vlot aanleiding om te denken aan een tenniselleboog. De zelftest hieronder geeft mogelijk nog wat meer zekerheid hierbij.
Weerstand test elleboog
Palpatie elleboog
Andere kenmerken van een tenniselleboog: Er is een overduidelijk pijnpunt te palperen ter hoogte van de eerdergenoemde epicondyl. Ook de spieren in de onderarm, de polsstrekkers kunnen erg gevoelig zijn.
Aan de hand van een fysiotherapeutisch onderzoek kan worden nagegaan waar de klachten daadwerkelijk vandaan komen. We bekijken allereerst de stand van de nek en bovenrug, controleren een aantal globale bewegingen en gaan gedetailleerder de wervelkolom onderzoeken wanneer hier aanleiding voor is.
Vervolgens wordt er een mobiliteitsonderzoek gedaan van het ellebooggewricht en eventueel van het polsgewricht en schoudergewricht. Spierkracht, -lengte en spiertonus (hardheid van de spier) worden onderzocht en er wordt van beide handen een knijpkrachtmeting gedaan.
Samen met de gegevens uit de anamnese, het vraaggesprek vooraf, geeft dit een goed beeld van de diagnose, keuze voor behandeling en prognose. Middels aanvullend echografisch onderzoek kan er met grotere zekerheid de diagnose tenniselleboog worden gesteld.
We zien dan namelijk de irritatie rondom de epicondyl. Is dit niet te zien met echografie, dan hebben we te maken met één van de andere oorzaken, welke ook een andere behandeling vereisen.
“Wat gebeurt er als ik niks doe?” De tenniselleboog is een ‘self-limiting disease, met andere woorden: de aandoening herstelt zichzelf, ook als u niets doet. Dit spontane herstel kan echter langer dan een jaar duren.
Er zijn veel behandelingen die worden toegepast voor het verhelpen van een tenniselleboog. Het eenvoudigste advies is het voorkomen van overmatige of verkeerde belasting.
Daartegenover staat dat het lichaam sterk genoeg moet zijn om de belasting van het dagelijkse leven goed te kunnen verdragen. Vandaar dat spierversterkende en rekoefeningen aan te bevelen zijn vanaf de eerste symptomen.
Indien dit geen effect heeft, is het zaak te kijken of de diagnose wel klopt. Er zijn veel vormen van behandeling voor tennisarm mogelijk, zoals:
Voor welke therapie het beste gekozen kan worden is sterk afhankelijk van de uitkomsten van het onderzoek, de dagelijkse werkzaamheden van de patiënt(e) en zijn/haar voorkeuren. Behalve bovenstaande behandelingen is vooral de omgang met de klachten belangrijk. Eventueel kan er een brace of kunnen andere hulpmiddelen worden geadviseerd, afhankelijk van de situatie.
Wanneer deze behandelingen niet het gewenste resultaat geven, zijn er mogelijkheden op het gebied van injecties. Tendens is om deze proberen te voorkomen vanwege de mogelijk nadelige effecten op peesweefsel op de langere termijn!
Met tips, exclusieve acties, start nieuwe trainingen, updates over team Fitplan, interessante blogs en achtergrondinformatie over klachten en onze behandelingen. Je kunt je op elk moment weer uitschrijven. Klik hier voor het archief.